Porozite, zemin alanına uzmanlaşmak isteyen inşaat mühendislerinin mutlaka bilmesi gereken terimlerin başında gelmektedir. Her ne kadar zemin mekaniği dersinde bu terim işlense de çoğu zaman yeterince anlatılmaz. Oysa oldukça önemli bir kavramdır. Ben de bu yazımda porozite nedir sorusuna elimden geldiğince cevap vermeye çalışacağım.
Porozite Nedir?
Porozitenin kelime anlamına bakıldığında gözeneklilik olduğu görülür. İnşaat mühendisliğindeki karşılığı da aslında budur. Bir zeminin boşluk hacminin, tüm hacmine oranına porozite denir. Sembolü n harfidir, zeminin boşluk oranını yansıtır. Bir zemindeki boşluk hacmi, tüm hacimden daha büyük olamayacağı için porozite daima 1’den küçüktür.
Yer altı suyunun oluşmasında da porozite oldukça etkilidir. Zemini oluşturan kayaçların üzerinde yer alan gözeneklerden yağmur suyu yer altına süzülür. Bu gözeneklerden geçen sular birikerek yer altı suyunu meydana getirir.
Porozite Formülü
Porozitenin birçok formülü vardır. Porozite hesabı yapılırken eldeki verilere göre hangi formülün kullanılacağının seçilmesi gerekir. Yani bir zeminin boşluk hacmi bilinmeden Vboşluk / Vtoplam formülü kullanılamaz. Bu yazımda bütün porozite formüllerini maddeler halinde sizlerle paylaşmak istiyorum.
- n= Vboşluk / Vtoplam => Zeminin boşluk hacminin, tüm hacmine oranı.
- n= e/(e+1) => Burada e boşluk oranıdır. Bu formül ile de porozite hesabı yapılabilir. Boşluk oranı ve porozite birbiriyle direkt olarak ilişkili kavramlardır.
En çok kullanılan porozite formülleri bunlardır.
Porozite Birimi
Porozite inşaat mühendisliğindeki birimsiz terimler arasında yer almaktadır. Boşluk hacminin de, tüm hacmin de birimi aynıdır. Dolayısıyla oranlandıkları zaman birimler de sadeleşir. Bu yüzden porozite genellikle yüzde olarak ifade edilir.
Porozite nedir sorusuna daha iyi cevap verebilmek için zeminde boşluk oranı kavramından da bahsetmek istiyorum. Çünkü boşluk oranı kullanılarak porozite, porozite kullanılarak da boşluk oranı hesabı yapmak mümkündür.
Tavsiye Yazı: Bims Nedir?
Boşluk Oranı Nedir?
Zeminde belli boşluklar vardır. Zemindeki boşlukluluk durumunu yansıtan kavrama da boşluk oranı adı verilir. Boşluk hacminin, tane hacmine oranı olarak tanımlanır.
Boşluk oranı da tıpkı porozite gibi birimsiz bir terimdir. Zeminde yer alan tanelerin dizilişine bağlı olarak; az boşluklu yani sıkı durumda küçük, çok boşluklu yani gevşek durumda yüksek değer alır. Çoğu zaman 1’den küçük olsa da bazen 1’den büyük de olabilir.
Bu yazımda porozite nedir sorusuna elimden geldiğince cevap vermeye çalıştım. Porozite ve porozite formülü hakkında aklınıza takılan her şeyi yorum kısmından benimle paylaşabilirsiniz.
