Kagir Yapı Nedir? Kagir Yapı Örnekleri

Yapı türleri hakkında araştırma yapanlar kagir terimi ile mutlaka karşılaşmışlardır. Özellikle eski evlerin tapu kayıtları incelenirse bu evlerin çoğunun kagir ev olduğu görülür. Ben de bu yazımda kagir yapı nedir ve kagir yapı çeşitleri nelerdir sorularına elimden geldiğince cevap vermeye çalışacağım. Ayrıca kagir yapı örnekleri ile yazımı destekleyerek konunun daha iyi anlaşılmasını sağlayacağım.

Kagir Yapı Nedir?

Halk arasında kargir olarak da bilinen kagir kelimesi dilimize Farsça’dan geçmiştir. Kagirin sözcük kökenine bakıldığında tuğla ve taştan yapılmış olan anlamına geldiği görülür. Aslında sözcük anlamı, bir nevi kagir yapı ne demek sorusunun da cevabıdır.

Kolon bulundurmayan, taşıyıcı eleman olarak beton, tuğla veya taş duvarların kullanıldığı yapılara kagir yapı denir. Yapıya gelen bütün yükleri bu duvarlar taşır. Kagir yapılara şehirlerden ziyade köylerde daha çok rastlanır. Kagir sistem, eski bir sistem olduğu için yeni yapılarda çok fazla tercih edilmez. Fakat özellikle ekonomik olduğundan dolayı günümüzde hala köylerde kagir evlere rastlanmaktadır.

Kagir Yapı Çeşitleri

Kagir yapılar malzeme çeşitlerine göre tam kagir ve yarım kagir olmak üzere ikiye ayrılır. Taşıyıcı sistemine göre ise yığma kagir adı altında çeşitli gruplandırmaları mevcuttur.

• Tam Kagir Yapı: Taşıyıcı duvarları tuğla veya taştan yapılan, döşemeleri ise betonarmeden meydana gelmiş kagir yapılardır.
• Yarım Kagir Yapı: Ahşap malzemeler ile imal edilmiş kagir yapılara yarım kagir yapı denir.
• Yığma Kagir Yapı: Yapıda kullanılan taş duvarların, hem taşıyıcı hem de bölücü duvar olarak kullanıldığı yapılara yığma kagir yapı adı verilir.

Kagir Yapı Örnekleri

Ülkemizde birçok kagir yapı vardır. Özellikle tarihi yapılara bakılırsa çoğunun kagir olduğu görülür.

• Beyazıt Hamamı – İstanbul
• İstanbul Üniversitesi Rektörlük Binası
• Sultan Abdülaziz Av Köşkü – Kocaeli
• Edirne Muradiye Cami
• İstanbul Vefa Lisesi
• Gazi Üniversitesi Teknoloji Fakültesi
• Kabataş Erkek Lisesi

Türkiye’de bulunan bazı kagir yapılardır. Bu listede yer verdiğim yapıların ortak özelliği her birinin tarihi yapı olmasıdır.

Kagir Yapı Sağlam mı?

Günümüzde kullanılan karkas yapılar, kagir yapılara göre daha sağlamdır. Kagir yapılarda taşıyıcı elemanlar duvarlardır. Duvarda oluşan her çatlak kagir yapı için büyük bir risktir. Bir kagir yapının sağlamlığını etkileyen en önemli faktör ise temelinde kullanılan taşlardır. Temeldeki taşlar ne kadar dayanıklıysa kagir yapı da o kadar dayanıklı olur.

Kagir yapılar özellikle depreme karşı oldukça dayanıksızdır. Taş duvarlar yapının üzerine gelen yükleri karşılayabilir fakat yanal kuvvetleri ve deprem kuvvetlerini karşılayamaz. Bu yüzden deprem bölgelerinde kagir yapılar tercih edilmemelidir.

Günümüze kadar varlığını sürdürmüş tarihi yapılar incelenirse; bu yapılarda güçlendirme, bakım ve onarım çalışmaları yapıldığı görülür. Bunun sebebi kagir yapıların zamanla bozulmasıdır. Kagir yapıların kullanım ömrünü artırmak için bakım, onarım ve güçlendirme çalışmalarına önem verilmelidir.

Tavsiye Yazı: Çiroz Nedir? Çiroz Ne İşe Yarar?

Bu yazımda kagir yapı nedir sorusuna elimden geldiğince cevap vermeye çalıştım. Umarım faydalı bir yazı olmuştur. Soru ve görüşlerinizi yorum kısmından benimle paylaşabilirsiniz.