Herkese merhabalar. Ülkemizde her sene, birçok alandan yetenekli insanlar yetiştirilmekte ve mesleğinde tecrübe kazanmaktadır. Mesleğinde belli bir tecrübeye sahip olan kişiler ise Avrupa’daki nitelikli çalışan eksiği sebebiyle bazen Avrupalı işe alım ajanslarının radarına girebilmektedir. Avrupa’da çalışmanın birçok kişinin hayali olduğu da malumumuz. Peki, bu ajanslardan birinin bize ulaşmasını beklemeden yurt dışında nasıl iş bulunur? Biz onlara ulaşabilir miyiz? Bunu İzmir’deki orta ölçekli bir şirkette çalışırken bu arayışa giren ve şu anda Hollanda’nın teknoloji başkenti Eindhoven’da çalışan bir mühendis olarak şimdi ben size anlatmaya çalışacağım. Avrupa’da çalıştığım için de, biraz Avrupa merkezli olarak anlatacağım.
Neden Yurt dışında Çalışmak İstiyorsunuz?
Bu soruyu neden kendinize sormanız gerektiğini bilmiyor olabilirsiniz ama bu size yurt dışı mülakatlarına girdiğinizde ilk sorulan sorulardan birisi olacaktır. Hollanda’da mülakata girecekseniz neden Hollanda’da çalışmak istiyorsunuz diye, Almanya’da mülakata girecekseniz neden Almanya’da çalışmak istiyorsunuz diye sorulacaktır. Bu soruya vereceğiniz cevap ise mülakatınızın ilerleyişinde önemli bir rol oynayacaktır. Bu sebeple öncelikle hedeflediğiniz ülkeyi belirlemeli ve tanımalısınız.
Örneğin Hollanda’da iş bulmak istiyorsanız Hollanda’ya gelme sebebiniz için bisiklet yolları, teknolojinin merkezi olması, cana yakın bir toplum olmaları, İngilizce konuşma oranlarının çok yüksek oluşu, güzel kanalları gibi şeylerden bahsedebilirsiniz. Bunların hepsinden bahsederseniz, bu konuşma Hollanda’yı işaret eder. Ancak yanlışlıkla sadece İngilizce konuşma oranları çok iyi, o sebeple gelmek istiyorum derseniz; sizin İngiltere’yi, İrlanda’yı veya başka İskandinav ülkelerini de hedefleyebileceğinizi gösterir. Bu da işe alım uzmanlarında Hollanda’yı özellikle hedeflemediğiniz algısını oluşturur ve negatif etki yaratır. Dolayısıyla bu sorunun cevabı her zaman tek bir ülkeyi göstermelidir. Bu kısımda, ekonomik sebepler yüzünden veya çocuğumun geleceği için gibi cevaplar vermemek gerekmektedir.
Yurt dışında İş Bulmak için Nasıl Başvuru Yapmalısınız?
Söz konusu Avrupa olduğunda başvurularınızın Avrupa kriterlerine uygun hazırlanmış dokümanlarla yapılması sizi 9-10 adım ileriye götürecektir. Ancak burada ufak bir anekdot vermeliyim ki Avrupa kriterine uygun olarak kastedilen doküman, söz konusu iş başvurusu ise Europass CV değildir. Europass CV, AGH projeleri ve bazı yüksek lisans başvuruları sırasında hala geçerli ve işe yarar bir belge iken söz konusu özel şirketlere başvuru olduğunda etkinliğini kaybetmiştir.
Avrupalı HR görevlileri ve işe alım ajansları doküman konusuna gerçekten çok takılıyorlar ve açıkçası Türkiye’deki CV ve Cover Letter kriterleri ile Avrupa’dakiler arasında belirgin farklar olan noktalarda, dokümanlarınız doğru düzenlenmemişse, sizi anlayamıyorlar. Ben de düşünce şekillerini daha detaylı öğrendikçe birçok noktada hak verdim açıkçası.
Örneğin mesela biz Türkiye’de “Referanslar” bölümünü hep CV’lerde kullanırız ve bu kısımda her zaman eski çalışma arkadaşlarımız, müdürlerimiz gibi kişiler olur. Avrupalı HR grupları ise sizin eski takım arkadaşlarınızın sizin hakkınızda objektif değerlendirme yapamayacağını düşünür. Yalnızca başvurduğunuz firmada hali hazırda çalışan ve sizin çalışmalarınıza referans olabilecek birisi varsa, işte bu Avrupalıların aradığı referanstır.
Tekrar konumuza dönecek olursak, Avrupa’da iş bulmak için başvurularınızı Avrupa’ya uygun olarak düzenlenmiş CV ve Cover Letter ile yapmalısınız. Yalnızca CV kullanılarak yapılan başvuruların çoğunlukla özensiz olduğu düşünülür. Çünkü bir Cover Letter hazırlamadığınız zaman bu şirkete ve bu ilana neden başvurduğunuzu yazmamış olursunuz. Şunu açık yüreklilikle söyleyebilirim ki CV ve Cover Letter ile başvurmanız istenen iş ilanları her zaman yalnızca CV istenen ilanlardan daha detaylı bir şekilde incelenir ve daha ciddiye alınır.
Türkiye’de Çalışırken Yurt dışında Nasıl İş Bulunur?
Bu soruyu birçok kişi sorduğu için başlık olarak kullandım ama Türkiye’de çalışmanın aslında doğru yolu izlediğiniz takdirde sizin için hiçbir dezavantajı yoktur. Haberlerden de “Türkiye’den ortalama yıllık 300.000 kişi göç etmekte” şeklinde duymuşsunuzdur. Bunların büyük bir çoğunluğu da hepimizle aynı şartlara sahipti ve 10 binlerce kişi iş kontratı ile göç etti. Peki, gerçekten yurt dışında nasıl iş bulunur? Aşağıda belirteceğim soruların hepsini doğru şekilde yanıtlar ve süreçlerin hepsini doğru şekilde tamamlarsanız bulmamanız için herhangi bir sebep yok;
- Hedef ülkenizi belirlediniz mi?
- Hedef ülkenizde iş bulmaya uygun niteliklere sahip misiniz? Yabancı diliniz iyi mi? Tecrübe süreniz 2 seneden fazla mı ve mesleğiniz yurt dışında talep görüyor mu?
- Niteliklerinizi doğru şekilde yansıtacak, hedef ülkenizin kriterlerine uygun bir CV’ye sahip misiniz?
- İş başvurularınız sırasında Cover Letter kullanıyor musunuz? Cover Letter’ınızın doğru ve uygun olduğuna emin misiniz?
- Hedef ülkenizde sizi işe almak isteyecek şirketleri biliyor musunuz?
Şimdi bu maddelere kısa kısa değinmek istiyorum.
Hedef Ülkenizi Belirlediniz mi?
Bu konu sizin enerjinizi doğru şekilde harcamanız ve odaklanmanız için de önemli bir konudur. Çünkü iş arama sürecinde siz de fark edeceksiniz ki, her ülkenin farklı farklı kuralları ve prosedürleri bulunmakta. Örneğin, Tıp alanında çalışan bir arkadaşım için Hollanda bir hedef ülke olmamalıdır, çünkü denklik şartları çok ağır. Ancak Almanya direkt olarak Türkiye’deki diplomaları tanıdığı için mantıklı bir hedef ülkedir.
Burada tabii en çok karşımıza çıkan konu da dil konusu oluyor genelde. Ülkemizde yaygın ikinci dil İngilizce olduğu için İngiltere, İrlanda, Hollanda gibi ülkeler Almanya’ya göre bu konuda daha mantıklı bir seçim olabiliyor. Ama tabii ki bu sadece dil konusuyla özetlenemeyecek kadar hassas bir konu. İş ortamınızı değiştirmeniz aynı zamanda yaşam ortamınızı değiştirmeniz anlamına geleceği için, olabildiğince detaylı bir araştırma yapmanızı tavsiye ediyorum.
Hedef Ülkenizde İş Bulmaya Uygun Niteliklere Sahip Misiniz?
Bazı ülkelerin kolaylaştırılmış vize prosedürleri, bazılarının maaş ve yaş sınırları, bazı ülkelerin ise mesleki tecrübe sınırları var. Hedef ülkenizi belirlerken araştırmanız gereken ikinci konu bu olmalıdır. Örneğin Hollanda’daki işe alım ajansları %99 ihtimalle en az B2 seviyesinde İngilizce konuşan ve en az 2 yıllık tecrübesi olan adaylarla iletişime geçiyorlar. Almanya’da ise bu durum %80 seviyesinde en az B2 seviye Almanca konuşan ve en az 2 yıllık tecrübesi olan adaylar olarak öne çıkıyor. Başvurmadan önce uygun niteliklere ulaşmakta her zaman fayda görüyorum.
Uygun Kriterlerde bir CV ve Cover Letter’a Sahip Misiniz?
Türkiye’de biz birbirimizi iyi anladığımız için ve açıkçası CV’mize aşırı özen göstermediğimiz için ortalama bir CV her şirkette size iş şansı sunabiliyor. Ama hedef olarak Avrupa’yı belirlediğinizde Avrupalılar bu konuda biraz katı düşünüyor. CV’niz kesinlikle sade, net, düzenli olmalı ve Avrupa pozisyon tanımlarına uygun bir şekilde düzenlenmelidir. Çünkü gerçekten de sizin ne anlattığınız değil karşı tarafın ne anladığı önemli oluyor.
Cover Letter ise bizim neredeyse hiç kullanmadığımız bir doküman. Türkiye’de niyet mektubu, ön yazı gibi isimlerle de bilinen Cover Letter Avrupa iş başvuruları için kritik bir önemdedir. Şöyle ki, Cover Letter bir yazılı mülakat gibi görülür ve eğer cevaplarınız beğenilirse mülakata çağırıp sizi sözlü de dinlemek isterler. Cover Letter’ın doğru ve uygun bir şekilde düzenlenmiş olması için ise yalnızca kendimizden değil, şirketten ve ilandan da bahsedilmesi gerekmektedir.
Hedef Ülkenizde Nasıl Uygun Şirketleri Bulabilirsiniz?
Yurt dışında nasıl iş bulunur konusunun önemli bir diğer sorusu da budur. Çünkü yanlış kişilere yapılan yanlış başvurular sonucu alacağımız retlerin bizi moral ve motivasyon olarak negatif etkilemesini istemiyoruz. Ama bu konuda empati yaparak şöyle düşünün; bir Türk işe almayı düşünen bir Türk firmasına bir Gürcü olarak başvurursanız da ret alma olasılığınız çok yüksektir. Bu dünyanın her yerinde aynıdır.
Avrupa’yı hedeflediğinizde size expat olarak iş fırsatı sağlayacak şirketler, sponsor listesinde yer alan ve yurt dışından nitelikli göçmen getiren işe alım ajansları ve şirketler olacaktır. Sponsor listesinde yer almak bir nevi ben yurt dışından (non-EU) çalışan getiriyorum demektir. Dolayısıyla aslında niyetleri bellidir. Eğer uygun bir adaysanız ve mesleğiniz o ülkede talep görüyorsa, en iyi şekilde değerlendirileceğinizden emin olabilirsiniz.
İşe Alım Ajansları ile Yurt Dışında Nasıl İş Bulunur?
Yurt dışında çalışmak için iş ararken en çok karşılaşmak isteyeceğiniz kişiler işe alım ajanslarıdır. Çünkü sizin profiliniz bu ajanslara tanıtılırsa veya bu ajanslar tarafından seçilirseniz size bir pozisyon bulana kadar sizin adınıza eşleşme aramaya devam ederler. Ayrıca hedef ülkenizde başvuracağınız şirketlerin de bir işe alım ajansı ile çalışıyor olması muhtemeldir. Çünkü işe alım ajansları şirketler için en uygun adayları bulmaya ve tüm resmi işlemleri üstlenmeye odaklanmış şirketlerdir.
Şirketler bu işe alım ajansları ile o kadar yoğun çalışmakta ki, şu anda Avrupa’daki expatların %60-70’inin bu ajanslar üzerinden ülkelere giriş yaptığını söyleyebilirim. Bu ajanslar hizmetini müşterileri olan şirketlere sunduğu ve ücretini şirketten aldığı için, her zaman liyakat esasına göre seçim yaparlar ve bu sebeple iş birlikleri sağlıklı bir şekilde devam etmektedir.
Bir diğer avantaj ise, henüz daha internete iş ilanı olarak düşmemiş ilanların bile bu ajansların elinde bulunabilmesidir. Çünkü şirketler önce iç ilan oluşturur ve içerden adayları değerlendirir. Daha sonra işe alım ajanslarından bu adayı bulmasını ister. İşe alım ajansları pozisyonları elindeki CV havuzunda bulunan adaylarla doldurmaya çalışır. Eğer elindeki mevcut adaylarla bu pozisyona uygun aday sunamazsa da, genelde internette iş ilanı paylaşılır. Yani bir işe alım ajansının listesine girerseniz, ilan daha internete düşmemişken seçilebilme şansınız vardır.
Doktora ile Yurt Dışında Nasıl İş Bulunur?
Yurt dışında çalışmak isteyenlere son önerim ise doktora programları olacaktır. Normalde doktora birçok ülkede eğitim programı olarak görülse de, Hollanda’da maaşlı bir şekilde ve bir proje için çalışarak da doktora yapabiliyorsunuz. Eğer akademik olarak iyi bir CV’ye sahip olduğunuzu düşünüyorsanız ve yüksek lisans eğitiminiz de varsa bu yolu da deneyebilirsiniz.
Doktora ile Hollanda’ya gelenler yine yüksek nitelikli göçmen vizesiyle gelmektedir. Maaşları normal çalışanlara göre biraz daha az olabilmekle beraber, üniversiteden gelen yan haklar ve indirimlerle birlikte aynı şartları yakaladıklarını biliyorum.
Bu Süreçte Yardım Alabileceğim Birileri Var mı?
Bu noktada da açıkçası biz kendi arayışımız sırasında bize destek olacak birilerini bulamadığımız için ve iş bulana kadar büyük bir bilgi seviyesine ve beklentilerimizi bile aşan bağlantılara ulaştığımız için Hollanda’ya geldikten sonra başlattığımız “BestinCV” adlı bir girişimimiz var. Bu girişimimizi Eindhoven merkezli bir işe alım ajansı ile başlattığımız için bu kadar güçlü bir giriş yapabildik. Şu anda geldiğimiz noktada ise Avrupa’nın neredeyse tamamındaki ajanslara ulaşabilme şansına sahibiz ve İngiltere, Almanya, İrlanda ve Belçika’da da işe alım ajansları ile ayrıca ikili ilişkiler de kurabilmiş durumdayız. Bu sayede piyasaları Avrupalı HR gruplarıyla birlikte takip edebilme ve bunu kişilere sunabilme şansımız bulunuyor.
Avrupa’ya yönelik ve kriterlerine uygun olarak CV Yazma, Cover Letter Düzenleme, LinkedIn Düzenleme, CV’lerin İşe Alım Ajanslarına Eklenmesi, Mülakat Koçluğu ve Yurt dışı Danışmanlığı gibi çok değerli hizmetleri sunuyoruz. Çünkü yurt dışında çalışmak isteyen kişilerin yurt dışında iş bulma sürecinde yaşadıklarını çok iyi biliyoruz ve aynı zamanda sizlerle ajanslar arasında bir köprü görevi görebiliyoruz. Şunu açık yüreklilikle söyleyebiliriz ki son dönemde gelen Türklerin çalışkanlığı konusunda birçok şirket çok memnun ve Türk adaylara çok pozitif yaklaşıyorlar. Bu da aslında yurt dışında çalışmak isteyen ve arayışta olan diğer kişilere pozitif etki yaratmaktadır.
Tavsiye Kategori: Mühendislik Maaşları
Yurt dışında çalışmak isteyen, yabancı dili hali hazırda iyi olan, bunun hayalini kuran kişiler için yurt dışında nasıl iş bulunur anlatmaya çalıştım. Bu konuda kendinizi daha güvende hissetmek ve adımlarınızı sağlam bir şekilde atmak isterseniz, bize her zaman www.bestincv.com adresinde ekranın sağ üstünde bulunan “Ücretsiz Ön Değerlendirme” üzerinden CV’nizi ulaştırabilir ve ilk adımınızı atabilirsiniz. Biz de size neler yapılması gerektiği hakkında geri bildirimde bulunabiliriz. Sosyal platformlarda ise Instagram @bestincv üzerinden paylaşımlarımızı takip edebilir ve bize ulaşabilirsiniz.
Bu yazı BestinCV ekibi tarafından Taze Mühendis için hazırlanmıştır.
